Rozwiązania materiałowo-konstrukcyjne płyt obornikowych

Rozwiązania płyty obornikowej pod względem konstrukcyjnym wymagają przede wszystkim zapewnienia ich szczelności ze względu na uwarunkowania wynikające z ochrony środowiska naturalnego.

Przy określaniu cech wytrzymałościowych płyt przyjmuje się schemat płyty na sprężystym podłożu z ochroną materiałowo-strukturalną ograniczającą oddziaływanie środowiska na konstrukcję.

W płytach obornikowych środowisko jest silnie agresywne w stosunku do stali i średnio agresywne w stosunku do betonu.

• Wymagania w zakresie materiałów ze względu na korozyjne środowisko:
  
• beton co najmniej klasy B 15 o stopniu wodoszczelności W 6 i mrozoodporności F 100 według PN-88/B-6250 z dodatkami środka uszczelniającego Hydrobet w ilości 1,5 % do masy cementu,
  
• grubość otuliny zbrojenia 4-5 cm w płycie dennej i 3 cm w ścianie.
  
• W płytach obornikowych należy stosować:
  
• cement portlandzki CP-35 bez dodatków,
  
• kruszywo nienasiąkliwe,
  
• stal zbrojeniową A-0 lub inną o wytrzymałości R_a ≤ 410 MPa; minimalna średnica stali nośnej w płytach - 8 mm (zalecane większe średnice zbrojenia ze względu na korozję).
• Do zabezpieczeń antykorozyjnych powierzchniowych betonu przewiduje się powłoki bitumiczne np. BITIZOL R + BITIZOL G.

Wymagania w zakresie obciążeń

• Na podstawie norm i przepisów uwzględniających nośność i trwałość konstrukcji przyjmuje się następujące założenia:
• obciążenie płyty siłą skupioną od pojazdu mechanicznego - 30 kN;
• obciążenie ściany warstwą obornika (γ = 8 kN/m³) lub kiszonki (γ = 7,5-10 kN/m³) o wysokości 2,0 m,
• obciążenie wyjątkowe, np. od uderzenia pojazdem ciężarowym o szerokości 2,4 m, ściany siłą poziomą równą 40 kN w obszarze górnej krawędzi ściany.

Konstrukcja płyt obornikowych
Płyta obornikowa płaska posadowiona jest płytko, bezpośrednio po zdjęciu warstwy humusu w terenie płaskim lub też z zagłębieniem w terenie ze spadkiem.

Płyta powinna składać się z segmentów odpowiednio dylatowanych np. 3,0 m x 4,5 m, 4,5 m x 4,5 m lub 4,5 x 6,0 m, wylewanych na budowie ze spadkiem w kierunku rowka ściekowego.

Płyty obornikowe powinny mieć, tam gdzie nie przeszkadza to w komunikacji, np. z trzech stron ściany żelbetowe. Wysokość ścian może być różna i zależy to od wielkości płyty (większa powierzchnia płyty - ściany wyższe, mniejsza - niższe) oraz od konkretnych warunków lokalizacji.

Tam gdzie nie ma ścian płyta powinna posiadać próg (krawężnik) żelbetowy zapobiegający wyciekaniu wód gnojowych oraz ewentualnemu napływaniu wód na płytę z otoczenia.

Do kontroli przepływających zanieczyszczeń i spływu wód gnojowych do zbiornika magazynującego służy studzienka rewizyjna, z której wody gnojowe spływają do zbiornika. Odprowadzanie wód z płyt o większej powierzchni odbywa się w ten sposób, że najpierw spływają one do rowka ściekowego pokrytego ażurowo zaimpregnowanymi deskami, a następnie do studzienki i zbiornika.

Płyty obornikowe mogą być budowane jako zbrojone, z betonu klasy B20 o grubości co najmniej 12 cm (najczęściej ok. 15 cm), stosowane w warunkach umożliwiających dostawę betonu towarowego z wytwórni i przy zapewnieniu odpowiedniego nadzoru technicznego nad realizacją, oraz nie zbrojone - z betonu klasy B15 o grubości 20 cm, stosowane w warunkach realizacji sposobem gospodarczym.

• Płyty obornikowe żelbetowe:
  
• grubość 15 - 16 cm, a przy dobrym wykonawstwie i niewielkiej powierzchni płyty nawet 12 cm, z betonu B 20 zbrojonego prętami Ø 12 mm ze stali A0.
  
• Między poszczególnymi segmentami płyt dennych i ścian stosuje się styki dylatacyjne.
  
• Płyty żelbetowe mogą być stosowane jako uniwersalne w różnych warunkach posadowienia przy odpowiednim przygotowaniu podłoża.

• Płyty obornikowe betonowe:
  
• grubości 20 cm z betonu B 15 ze zbrojonymi ścianami.
  
• Płyty nie zbrojone mogą być bezpośrednio oparte na gruncie np. na:
  
• piaskach drobnych o stopniu zagęszczenia ID ≥ 0,5 ;
  
• piaskach średnich i grubych;
  
• żwirach i pospółkach.
  
• W przypadku innych gruntów może być zastosowana warstwa chudego betonu i podsypka żwirowo-piaskowa.

We wszystkich rozwiązaniach płyt należy przewidywać dodatkową ochronę powierzchniową betonu. Powierzchnię płyty i ścian należy pokryć powłoką ochronną np. 2 x ABIZOLEM P. lub BITIZOLEM R + G.

Studzienka rewizyjna powinna być wykonana z betonu szczelnego B 20 zbrojonego konstrukcyjnie siatką z prętów A0 Ø 6 mm o oczkach 20 x 20 cm. Studzienkę również należy zaizolować powłokami bitumicznymi.

Teren wokół płyty powinien być utwardzony na szerokości ok. 90 cm brukiem z kamieni polnych lub betonem o spadku min. 2% na zewnątrz.

Do uszczelniania styków segmentów płyt i ścian stosuje się taśmę dylatacyjną 0 z PCW lub kit wypełniający trwale plastyczny (np. TIOKIT).